Реакции 5(4Н)-оксазолонов, с участием кремнийорганических реагентов
- Авторы: Топузян В.О.1, Оганесян А.А.1
-
Учреждения:
- Институт тонкой органической химии научно-технологического центра органической и фармацевтической химии НАН РА
- Выпуск: Том 60, № 5 (2024)
- Страницы: 562-604
- Раздел: Статьи
- URL: https://ter-arkhiv.ru/0514-7492/article/view/685338
- DOI: https://doi.org/10.31857/S0514749224050025
- EDN: https://elibrary.ru/RDMGCS
- ID: 685338
Цитировать
Аннотация
В обзоре приведены сведения о реакциях насыщенных и ненасыщенных 5(4Н)-оксазолонов с различными кремнийорганическими реагентами. Рассмотрены примеры получения гетероциклических соединений, 4,4-дизамещенных 5(4Н)-оксазолонов, α,α-дизамещенных α-аминокислот и их эфиров. Для некоторых процессов приведены механизмы превращений. Представлены примеры синтеза биологически активных и природных соединений на основе реакций с участием 5(4Н)-оксазолонов и кремнийорганических реагентов.
Полный текст

Об авторах
Виген Оникович Топузян
Институт тонкой органической химии научно-технологического центра органической и фармацевтической химии НАН РА
Автор, ответственный за переписку.
Email: vtop@web.am
ORCID iD: 0000-0002-1721-1993
Армения, г. Ереван, пр. Азатутяна, 26
Армен Арамович Оганесян
Институт тонкой органической химии научно-технологического центра органической и фармацевтической химии НАН РА
Email: vtop@web.am
ORCID iD: 0000-0003-0879-6800
Армения, г. Ереван, пр. Азатутяна, 26
Список литературы
- Paddibhotla S., Jayakumar S., Tepe J.J. Org. Lett., 2002, 4, 3533–3535. doi: 10.1021/o1026703y
- Paddibhotla S., Tepe J.J. Synthesis, 2003, 1433–1440. doi: 10.1055/s-2003-40196.
- Sharma V., Tepe J.J. Org. Lett., 2005, 7, 5091–5094. doi: 10.1021/o1052118w
- Kahlon D.K., Lansdell T.A., Fisk J.S., Hupp C.D., Friebe T.L., Hovde S., Jones A.D., Dyer R.D., Henry R.W., Tepe J.J. J. Med. Chem., 2009, 52, 1302–1309. doi: 10.1021/jm8013162
- Kahlon D.K., Lansdell T.A., Fisk J.S., Tepe J.J. Bioorg. Med. Chem., 2009, 17, 3093–3103. doi: 10.1016/bmc.2009.03.002
- Fisk J.S., Mosey R.A., Tepe J.J. Chem. Soc .Rev., 2007, 36, 1432–1440. doi: 10.1039/B511113G
- US Patent No: US 6,878,735 B2, 04.12.2005, Tepe J.J., Lansing E., Paddibhotla S. Multi-substituted imidazolines and method of use thereof.
- Sharma V., Peddibhotla S., Tepe J.J., Chem. Biol., 2004, 11, 1689–1699. doi: 10.1016/j.chembiol.2004.10.006
- Azevedo L.M., Lansdell T.A., Ludwig J.R., Mosey R.A., Woloch D.K., Cogan D.P., Patten G.P., Kuszpit M.R., Fisk J.S., Tepe J.J. J. Med. Chem., 2013, 56, 5974–5978. doi: 10.1021/jm400235r
- Njomen E., Osmulski P.A., Jones C., Gaczynska M.E., Tepe J.J. Biochemistry, 2018, 57, 4214–4224. doi: 10.1021/acs.biochem.8b00579
- Lansdell T.A., Hurchla M.A., Xiang J., Hovde S., Weilbaecher K.N., Henry R.W., Tepe J.J. ACS Chem. Biol., 2012, 8, 578–587. doi: 10.1021/cb300568r
- Qu K., Fisk J.S., Tepe J.J. Tetrahedron Lett., 2011, 52, 4840-4842. doi: 10.1016/j.tetlet.2011.07.022
- Zhao H.-W., Liu Y.-Y., Zhao Y.-D., Pang H.-L., Chen X.-Q., Song X.-Q., Tian T., Li B. Yang Z., Du J., Feng N.-N. Org. Lett., 2017, 19, 26–29. doi: 10.1021/acs.orglett.6b03206
- Zhao H.-W., Du J., Guo J.-M., Feng N.-N., Wang L.-R., Ding W.-Q., Song X.-Q. Chem. Commun., 2018 54, 9178–9181. doi: 10.1039/c8cc04584d
- Fritschi S.P., Linden A., Heimgartner H., Helv. Chim. Acta, 2016, 99, 1–16. doi: 10.1002/hlca.201600023
- Zhao H.-W., Liu Y.-Y., Zhao Y.-D., Feng N.-N., Du J., Song X.-Q., Pang H.-L., Chen X.-Q. Eur. J. Org. Chem., 2018, 341–346. doi: 10.1002/ejoc.201701496
- Markl G., Dorfmeister G. Tetrahedron Lett., 1986, 27, 4419–4422. doi: 10.1016/S0040-4039(00)84967-9
- Markl G., Dorfmeister G. Tetrahedron Lett., 1987, 28, 1089–1092. doi: 10.1016/S0040-4039(00)95918-5
- Cabrera S., Reyes E., Aleman J., Milelli A., Kobbelgaard S., Jorgensen K.A. J. Am. Chem. Soc., 2008, 130, 12031–12037. doi: 10.1021/ja804567h
- Weber M., Jautze S., Frey W., Peters R. Chem. Eur. J., 2012, 18, 14792–14804. doi: 10.1002/chem.201202455
- Weber M, Jautze S., Frey W., Peters R. J. Am. Chem. Soc., 2010, 132, 12222–12225. doi: 10.1021/ja106088v
- Weber M., Frey W., Peters R. Adv. Synth. Catal., 2012, 354, 1443–1449. doi: 10.1002/adsc.201200085
- Hoppe D, Liebigs Ann. Chem., 1976, 2185–2193. doi: 10.1002/jlac.197619761206
- Takagaki H., Tanabe Sh., Asaoka M., Takei H. Chem. Lett., 1979, 8, 347–350. doi: 10.1246/cl.1979.347
- Hassaner A., Ficher B., Tetrahedron, 1989, 45, 3535–3546. doi: 10.1016/s0040-4020(01)81032-2
- Takagaki H., Yasuda N., Asaoka M., Takei H. Chem. Lett., 1979, 8, 183–186. doi: 10.1246/cb.1979.183
- Lott R.S., Breitholle E.G., Stammer C.H. J. Org. Chem., 1980, 45, 1151–1153. doi: 10.1021/jo01294a046
- Huang Y., Walji A.M., Larsen C.H., MacMillan D.W.C., J. Am. Chem. Soc., 2005, 127, 15051–15053. doi: 10.1021/ja055545d
- Wilde R.G. Tetrahedron Lett., 1988, 29, 2027–2030. doi: 10.1016/S0040-4039(00)87825-9
- Тrost B.M., Ariza X., J. Am. Chem. Soc., 1999, 121, 10727–10737. doi: 10.1021/ja992754n
- Trost B.M., Lee C.B. J. Am. Chem. Soc., 1998, 120, 6818–6819. doi: 10.1021/ja981141s
- Trost M.B., Lee Ch., J. Am. Chem. Soc., 2001, 123, 12191–12201. doi: 10.1021/ja0118338
- Sofia M.J., Chakravarty P.K., Katzenellenbogen J.A. J. Org. Chem., 1983, 48, 3318–3325. doi: 10.1021/jo00167a032
- Yamada K., Kurokawa T., Tokuyama H., Fukuyama T., J. Am. Chem. Soc., 2003, 125, 6630–6631. doi: 10.1021/ja035303i
- Finkbeiner P., Weckenmann N.M., Nachtsheim B.J. Org. Lett., 2014, 16, 1326–1329. doi: 10.1021/ol500053c
- Kamlar M., Cisarova I., Vesely J. Org. Biomol. Chem., 2015, 13, 2484–2489. doi: 10.1039/c4OB02625
- Yu X.-Y., Chen J.R., Wei Q., Cheng H.G., Liu Z.-Ch., Xiao W.-J. Chem. Eur. J., 2016, 22, 6774–6778. doi: 10.1002/chem.201601227
- Badiola E., Fiser B., Gomez-Bengoa E., Mielgo A., Olaizola I., Urruzuno I., Garsia J.M., Odriozola J.M.,Razkin J., Oiarbide M., Palomo C. J. Am. Chem. Soc., 2014, 136, 17869–17881. doi: 10.1021/ja510603w
- Hashimoto M., Terashima Sh. Tetrahedron Lett., 1994, 35, 9409–9412. doi: 10.1016/S0040-4039(00)78556-X
- Hashimoto M., Terashima Sh. Chem. Commun., 1998, 47, 59–64. doi: 10.3987/COM-97-S(N)2
- Hashimoto M., Matsumoto M., Terashima Sh. Tetrahedron, 2003, 59, 3041–3062. doi: 10.1016/S0040-4020(03)00378-8
- Hashimoto M., Sugiura M., Terashima Sh. Tetrahedron, 2003, 59, 3063–3087. doi: 10.1016/S0040-4020(03)00379-X
- Aleman J., Milelli A., Cabrera S., Reyes E., Jorgensen K.A. Chem. Eur. J., 2008, 14, 10958–10966. doi: 10.1002/chem.200802030
- Zhao W., Fink D.M., Labutta C.A., Radosevich A.T. Org. Lett., 2013, 15, 3090–3093. doi: 10.1021/ol401276b
- Qiao B, Liu X, Duan S., Yan L., Jiang Z., Org. Lett., 2014, 16, 672–675. doi: 10.1021/ol403303k
- Alba A-N.R., Rios R. Chem. Asi. J., 2011, 6, 720–734. doi: 10.1002/asia.201000636
- Choi Y.S., Park S., Park Y.S. Eur. J. Org. Chem., 2016, 2539–2546. doi: 10.1002/ejoc.201600201
- Dziegielewski M., Hejmanowska J., Albrecht L. Synthesis, 2014, 46, 3233–3238. doi: 10.1055/s-0034-1378997
- Weber M., Frey W., Peters R. Chem. Eur. J., 2013, 19, 8342–8351. doi: 10.1002/chem.201300224
- Streurer M., Jensen K.L., Worgull D., Jorgensen K.A. Chem Eur. J., 2012, 18, 76–79.
- doi: 10.1002/chem.201103502
- Kraus G.A., Yu F. Synthetic Communicat., 1989, 19, 2401–2407. doi: 10.1080/00397918908052640
- Topuzyan V.O., Arutyunyan L.G., Oganesyan A.A. Russ. J. Org. Chem., 2007, 43, 868–871. doi: 10.1134/S1070428007060127
- Топузян В.О., Казоян В.М., Тамазян Р.А., Айвазян А.Г., Галстян Л.Х. ЖОрХ, 2018, 54, 1355–1363. [Topuzyan V.O., Kazoyan V.M., Tamazyan R.A., Ayvazyan A.G., Galstyan L.Kh., Russ. J. Org. Chem., 2018, 54, 9, 1369–1377.] doi: 10.1134/S1070428018090178
- Топузян В.О., Казоян В.М. Докл. НАН Армении, 2018, 118, 3, 268–272.
- Топузян В.О., Оганесян А.А., Казоян В.М., Алексанян Е.Р., Докл. НАН Армении, 2019, 119, 162–170. Elib.sci.am/2019_2/09_2_2019.pdf.
- Топузян Ж.О., Оганесян А.А., Макичян А.Т., Унанян Л.С. ЖОрХ, 2022, 58, 706–717. [Topuzyan V.O., Oganesyan A.A., Makichyan A.T., Unanayan L.S. Russ. J. Org. Chem., 2022, 55, 959–967.] doi: 10.31857/S0514749222070035
- Оганесян А.А., Макичян А.Т., Алексанян Е.Р., Топузян В.О., Арм. хим. ж., 2022, 75, 203–212. doi: 10.54503/0515-9628-2022.75.2-203
- Топузян В.О., Оганесян А.А., Паносян Г.А., ЖОрХ, 2004, 40, 1692–1694. [Topuzyan V.O., Oganesyan A.A., Panosyan G.A. Russ. J. Org. Chem., 2004, 40, 1644–1646.] doi: 10.1007/s11178-005-0072-7
- Топузян В.О., Казоян В.М., Унанян Л.С., Оганесян А.А., Галстян Л.Х., Макичян А.Т. Хим. ж. Арм., 2019, 72, 159–175. arar.sci.am/dlibra/publication/206503/edition/187889/content.
- Tripathy P.K., Mukerjee A.K. Synthesis, 1985, 285–288. doi: 10.1055/s-1985-31179
- Muselli M., Colombeau L., Hedouin J., Hoarau C.H., Bischoff L. Synlett, 2016, 27, 2819–2825. doi: 10.1055/s-0035-1562524
- Collado S., Pueyo A., Baudequin Ch., Bischoff L., Jimenez A.-I., Cativiela C., Hoarau Ch., Urriolabeitia P. Eur. J. Org. Chem., 2018, 6158–6166. doi: 10.1002/ejoc.201800966
- Topuzyan V.O., Tosunyan S.R., Aleksanyan E.R., Hakobyan E.A., Hovhannisyan N.A., Makichyan A.T., Shahkhatuni A.A., Hovhannisyan A.A. Russ. J. Gen. Chem., 2023, 93, 10, 2523–2533. doi: 10.1134/S1070363223100079
- El Mkadmi M., Lazraq M., Kerbal A., Escudie J., Couret C., Ranaivonjatovo H. Phospourus, Sulfur Silicon, 1998, 134, 1, 151–169. doi: 10.1080/10426509808545459
- Furuyama T., Tang J., Wu Z.-Y., Chen J.-Z., Kobayashi N., Zhang J.-L. Inorg. Chem. Front., 2015, 2, 671–677. doi: 10.1039/C5QI00054H
- Ning Y., Jin G.-Q, Zhang J.-L. Acc. Chem. Res., 2019, 52, 2620–2633. doi: 10.1021/acs.accounts.9b00119
- Avenoza A., Busto J.H., Cativiela C., Peregrina J.M. Tetrahedron, 1994, 50, 12989–12998. doi: 10.1016/S0040-4020(01)81218-7
- Avenoza A., Cativiela C., Busto J.H., Peregrina J,M. Tetrahedron Lett., 1995, 36, 7123–7126. doi: 10.1016/S0040-4039(95)01414-D
- Ortuno R.M., Ibarzo J. Alvarez-Larena A., Piniella J.F. Tetrahedron Lett., 1996, 37, 4059–4062. doi: 10.1016/S0040-4039(96)00732-0
- Ortanо R.M., Ibarzo J.,d`Angelo J., Dumas F., Alverez-Larena A., Piniella J.F. Tetrahedron Asymm.,1996, 7, 127–138. doi: 10.1016/0957-4166(95)00429-7
- Avenoza A., Busto J.H., Paris M., Peregrina J.M., Cativiela C. J. Heterocycl. Chem., 1997, 34, 1099–1110. doi: 10.1002/jhet.5570340402
- Rodriguez-Garcia C., Ibarzo J., Alverez-Larena A., Branchadell V., Oliva A., Ortuno M. Tetrahedron, 2001, 57, 1025–1034. doi: 10.1016/S0040-4020(00)01061-9
- AvenozaA., Busto J.H., Cataviela C., Peregrina J.M. Synthesis, 1998, 1335–1338. doi: 10.1015/s-1998-6096
- Gil A.M., Buñuel E., Cativiela C., Arkivoc, 2005, (ix) 90–103. doi: 10.3998/ark.5550190.0006.910
- Izumi S.,Kobayashi Y., Takemoto Y. Org. Lett., 2016, 18, 696–699. doi: 10.1021/acs.orglett.5b03666.
- Yan J., Chen M., Sung H. H-Y., Williams I. D., Sun J. Chem. Asian J., 2018, 13, 2440–2444. doi: 10.1002/asia.201800569
- Jiang J., Qing J., Gong L.-Z. Chem. Eur. J., 2009, 15, 7031–7034. doi: 10.1002/chem.200900814
- Uraguchi D., Asai Y., Ooi T. Angew. Chem. Int. Ed., 2009, 48, 733–737. doi: 10.1002/anie.200803661
- Wang T., Yu Z., Hoon Ding Long, Phee C.Y., Lan Y., Lu Y. J. Am. Chem. Soc., 2015, 138, 265–271. doi: 10.1021/jacs.5b10524
- Hayashi Y., Obi K., Ohta Y., Okumura D., Ishikawa H. Chem. Asian J., 2009, 4, 246–249. doi: 10.1002/asia.200800394
- Dell’Amico L., Albrecht L., Naicker T., Poulsen P.H., Jorgensen K.A. J. Am. Chem. Soc., 2013, 135, 8063–8070. doi: 10.1021/ja4029928
- Jiang H., Gschwend B., Albrecht L., Hansen S.G., Jorgensen K.A. Chem. Eur. J., 2011, 17, 9032–9036. doi: 10.1002/chem.201101539
- Halskov K.S., Johansen K., Davis R.L., Steurer D.M., Jensen F., Jorgensen K.A. J. Am., Chem. Soc., 2012, 134, 12943–12946. doi: 10.1021/ja3068269
- Wang Ch-M., Xiao J-A., Wang J., Wang Sh-Sh., Deng Z-X., Yang H. J. Org. Chem., 2016, 81, 8001–8008. doi: 10.1021/acs.joc.6b01356
- Zhao Sh., Zhao Y.-Y., Lin J-B., Xie T., Liang Y-M., Xu P-F. Org.Lett., 2015, 17, 3206–3209. doi g/10.1021/acs.orglett.5b01066
- Liu X., Deng L., Jiang X., Yan W., Liu Ch., Wang R. Org. Lett., 2010, 12, 876–879. doi 10.1o21/ol902916s
- Shi Sh.-H, Huang F.-P., Zhu P., Dong Z.-W., Hui X.-P. Org. Lett., 2012, 14, 2010–2013. doi: 10.1021/ol300510b
- Melhado A.D., Luparia M., Toste F.D. J. Am. Chem. Soc., 2007, 129, 12638–12639. doi: 10.1021/ja074824t
- Melhado A.D., Amarante G.W., Wang Z.J., Luparia M., Toste F.D. J. Am. Chem. Soc., 2011, 133, 3517–3527. doi: 10.1021/ja1095045
- Martin-rodriges M., Najera C., Sansano J.M. Synlett, 2012, 23, 62–65. doi: 10.1055/s-0030-1260334
- Martin-rodriges M., Castello L.M., Najera C., Sansano J.M., Larranaga O., de Cozar A., Cossio F.P. Beilstein J. Org. Chem, 2013, 9, 2422–2433. doi: 10.3762/bjoc.9.280
- Zhu G., Yang F., Balachandran R., Hook P., Vallee R.B., Curran D.P., Day B.W. J. Med. Chem., 2006, 49, 2063–2076. doi: 10.1021/jm051030l
- Zhang Z., Sun W., Zhu G., Yang J., Zhang M., Hong L., Wang R. Chem. Commun., 2016, 52, 1377–1380. doi: 10.1039/c5cc08989a
- Sun W., Zhu G., Wu Ch., Li G., Hong L., Wang R. Angew. Chem., 2013, 125, 8795–8799. doi: 10.1002/ange.201302831
- Kawatsura M., Ikeda D., Ishii T., Komatsu Y., Uenishi J. Synlett, 2006, 2435–2438. doi: 10.1055/s-2006-950400
- Wang Ch., Luo H.-W., Gong L.-Z. Synlett, 2011, 992–994. doi: 10.1055/s-0030-1259711
- Nguyen H.V., Butler C.D., Richards Ch. J. Org. Lett., 2006 8, 769–772. doi: 10.1021/ol053050n
- Palacio C., Conno S.J. Eur. J. Org. Chem., 2013, 2013, 5398–5413. doi: 10.1002/ejoc.201300451
Дополнительные файлы
